Στην Ελλάδα έχουμε δύο ειδών ελληνικούς καφέδες και θα λέγαμε πως ο ένας έχει το όνομα και ο άλλος έχει τη χάρη. Ο πρώτος είναι ο επονομαζόμενος “ελληνικός” και ο δεύτερος και πολύ πιο νεαρός σε ηλικία ο “φραπέ”. Τον “ελληνικό” τον φέρανε στην Ελλάδα οι
Οθωμανοί και στην αρχή όλοι τον αποκαλούσαν “τούρκικο καφέ”. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ξεκίνησε ως μία μορφή αντίδρασης και σαν έκφραση πατριωτισμού να αποκαλείται από τους Έλληνες ως “ελληνικός καφές” και έτσι συνεχίζει μέχρι σήμερα. Την συμπεριφορά αυτή υιοθέτησαν και οι εταιρίες που διακινούν τον καφέ στην Ελλάδα και στις συσκευασίες τους αναγράφεται ως “ελληνικός καφές”.
Ο “ελληνικός” φτιάχνεται μέσα σε μπρίκι το οποίο περιέχει καβουρδισμένους κόκκους καφέ (αλεσμένους), νερό και ζάχαρη (ανάλογα την προτίμηση). Το μπρίκι μπαίνει στη φωτιά ή στη χόβολη ανακατεύουμε και λίγο πριν βράσει το νερό όταν αρχίσει και “φουσκώνει” ο καφές, βγάζουμε το μπρίκι από τη φωτιά και ο “ελληνικός” μας είναι έτοιμος. Πίνεται ζεστός σε μικρό φλιτζάνι, συνήθως συνοδεύεται και από ένα λουκουμάκι, και στο τέλος αφήνει μία παχιά στρώση το λεγόμενο κατακάθι του καφέ. Κατά την παράδοση όταν τελειώσει ο “ελληνικός καφές” στο κατακάθι που μένει στο φλιτζάνι αποκαλύπτετε η μοίρα του ανθρώπου που ήπιε τον καφέ. Φυσικά αυτό μπορούν να το “δουν” μόνο τα άτομα που είναι μυημένα και έχουν την ικανότητα να “σου πούνε το φλιτζάνι”.
Αν και ο “ελληνικός” καταναλώνεται από πάρα πολλούς Έλληνες, στις μέρες μας έχει βρει ένα σοβαρό ανταγωνιστή, αυτός είναι ο καφές με την ονομασία “φραπέ”. Η ονομασία του προέρχεται από τη γαλλική λέξη frappe που σημαίνει χτυπημένος. Ο καφές αυτός είναι ελληνικής επινόησης και πρώτη φορά παρασκευάστηκε το 1957. Την δημιουργία του οφείλουμε στην ανάγκη παρασκευής ροφήματος στιγμιαίου καφέ χωρίς ζεστό νερό.
Ο “φραπέ” σε αντίθεση με τον “ελληνικό” πίνεται παγωμένος. Μέσα σε ένα ποτήρι βάζουμε λίγο νερό, στιγμιαίο καφέ και ζάχαρη (ανάλογα με την προτίμηση). Ανακατεύουμε πολύ καλά με κάποιο μιξεράκι ή με shaker μέχρι να γίνει το μείγμα ένας κρεμώδης αφρός. Στη συνέχεια προσθέτουμε πάγο, συμπληρώνουμε με νερό και ο “φραπές” είναι έτοιμος. Προσοχή πίνεται με καλαμάκι και όχι κατευθείαν από το ποτήρι.
Είναι επίσης ο πιο διαδεδομένος καφές προς τους τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα από ξένες χώρες. Αυτό συμβαίνει επειδή μόνο στην Ελλάδα μπορούν να δοκιμάσουν αυτό το είδος καφέ. Σε αντίθεση με τον “ελληνικό” που μπορεί να βρεθεί, φυσικά με διαφορετική ονομασία, και σε άλλες βαλκανικές και ανατολικές χώρες.
Οι δύο αυτοί καφέδες επειδή δεν είναι προϊόντα απόσταξης θεωρούνται “δυνατοί” και δεν πρέπει να καταναλώνονται αλόγιστα.