Η περιοχή του Ασπροποτάμου στη Νότια Πίνδο κατέχει μια ξεχωριστή θέση στο νομό Τρικάλων αλλά και σε όλη την Ελλάδα αφού είναι από τις λίγες περιοχές που διατηρούν ανέπαφη τη φυσική ομορφιά του τοπίου αφού η επέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα παραμένει ακόμη περιορισμένη.
Ασπροπόταμος – Η διευρυμένη κοινότητα αποτελείται από τα εξής χωριά:
- Ανθούσα (χαρακτηρισμένη ως παραδοσιακός οικισμός)
- Χαλίκι (το τελευταίο και πιο βόρειο από τα βλάχικα χωριά του Ασπροπόταμου)
- Κρανιά
- Πολυθέα
- Κατάφυτο
- Μηλιά
- Αγία Παρασκευή (Τζούρτζια)
- Καλλιρρόη
- Στεφάνι
- Γαρδίκι
- Αθαμανία
Όλη η περιοχή έχει ενταχθεί στον Εθνικό Κατάλογο του Ευρωπαϊκού Δικτύου ΦΥΣΗ 2000 (NATURA 2000). Χωριά πνιγμένα στα έλατα και στα πλατάνια ίσως από τα λίγα μέρη που διατηρούν ανέπαφη τη φυσική ομορφιά του τοπίου. O Ασπροπόταμος σχηματίζεται από δύο παραπόταμους που συγκλίνουν σε ένα κεντρικό ρεύμα: ο ένας από την Κορυφή Ρόνα και ο άλλος από το Όρος Λάκμος (Περιστέρι). Κυρίαρχα είδη δένδρων είναι οι βελανιδιές, τα έλατα, τα πλατάνια και οι οξιές. Οι οικότοποι της περιοχής βρίσκονται σε καλή κατάσταση με αποτέλεσμα την παρουσία πολλών φυτικών και ζωικών ειδών, όπως το σαλέπι και το τσάι, η καφέ αρκούδα, ο λύκος και το ζαρκάδι.
Τα χωριά στον Ασπροπόταμο κατοικούνται περισσότερο τους θερινούς μήνες από επισκέπτες που έχουν ήδη σπίτια αλλά και από όλη την Ελλάδα που θέλουν να γνωρίσουν την παρθένα αυτή περιοχή. Επίσης, πολλοί επισκέπτονται τα χωριά στις 26 Ιουλίου που έχουν πανηγύρια στην Ανθούσα, το Χαλίκι, την Αγία Παρασκευή και την Κρανιά. Στο Κατάφυτο στο πανηγύρι της Παναγίας στις 15 Αυγούστου και στις 8 Σεπτεμβρίου στην Πολυθέα.
Ασπροπόταμος – Δραστηριότητες
Δραστηριότητες σε όλη την περιοχή που μπορείτε να κάνετε είναι ράφτινγκ στα ορμητικά νερά του Ασπροποτάμου με σημεία έναρξης τη γέφυρα της Αγίας Παρασκευής και τη θέση 3 ποτάμια, κανόε-καγιάκ, mountain bike, πεζοπορία και ορειβατικές διαδρομές. Για τους λάτρεις της ορειβασίας υπάρχουν αρκετές πετρώδεις κορυφές πους προκαλούν να τις κατακτήσουν. Επίσης από την περιοχή του Κόζιακα διέρχεται και το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4. Επίσης ο δρόμος που οδηγεί προς Καλαρρύτες-Συρράκο είναι μία διαδρομή που θα σας αποτυπωθεί για μία ζωή. Το ψηλότερο σημείο της διαδρομής, ο αυχένας του Μπάρου, ξεπερνά σε υψόμετρο τα 1.800 μ. , το υψηλότερο σημείο βρίσκεται σε υψόμετρο 1900 μέτρα, αποτελώντας ίσως την υψηλότερη οδική διάβαση στην Ελλάδα. Αποτελεί ένα από τρία περάσματα της Ν. Πίνδου (τα άλλα δυο είναι η Κατάρα στα βόρεια και το Μεσοχώρα – Βουργαρέλι στα νότια). Από το πέρασμα του Μπάρου υπάρχει μοναδική θέα προς τις κορυφές Περιστέρι (2.294μ) και Κακαρδίτσα (2.429μ). Το τοπίο στην Ηπειρώτικη πλευρά της Πίνδου είναι διαφορετικό από το καταπράσινο της Ασπροποταμίτικης. Είναι άγριο, πετρώδες και χωρίς βλάστηση αλλά με εντυπωσιακές χαράδρες. Το οδηγήσαμε το πέρασμα και το αναλύουμε στο άρθρο μας το πέρασμα του Μπάρου.
Διαδρομή: Χαλίκι – Όρος Λάκμος (Περιστέρι)
Υψόμετρα: Εκκίνηση από τα 1150μ.- Κορυφή Τσουκαρέλα 2295μ.
Χρόνος ανάβασης: 4:30 με 5 ώρες.
Διαδρομή: Πολυθέα – κορυφή Νεράιδα (Καπ Γκρας)
Υψόμετρα: Εκκίνηση από την Πολυθέα (1150μ) – Νεράιδα (Καπ Γκρας) 1930μ.
Χρόνος ανάβασης: 3 ώρες με 3:30 ώρες.
View this post on Instagram
Ασπροπόταμος – Αξιοθέατα
Μερικά από τα αξιοθέατα της περιοχής περιλαμβάνουν την Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού των Δολιανών, μία μονή χαρακτηριστική αφού όλοι τη γνωρίζουν για τους 13 τρούλους που έχει. Οι Δρακόλιμνες αποτελούν ένα γεωλογικό φαινόμενο που οφείλεται στην εποχή των παγετώνων. Βέβαια τα ίχνη των παγετώνων έχουν εξαφανιστεί από τα ελληνικά βουνά και τα μόνα στοιχεία που έχουν απομείνει είναι η Μαύρη Πεύκη και οι Δρακόλιμνες, οι οποίες έχουν και κάποιο όριο ζωής, σίγουρα περιορισμένο. Πάνω από το Χαλίκι θα βρείτε τη δρακόλιμνη Βερλίγκα που τους καλοκαιρινούς μήνες λιώνουν τα χιόνια. Επίσης τον καταρράκτη σε υψόμετρο 1000 μέτρων “Το μαντάνι του Δαίμονα” με ύψος 15 μέτρα στο χωριό Αγία Παρασκευή (Τζούρτζια) και το δίτοξο γεφύρι στην Ανθούσα. Αλλους καταρράκτες μπορείτε να δείτε και στο δρόμο από το Χαλίκι προς Μέτσοβο. Στην Καστανιά μπορείτε να δείτε το τμήμα της αυλόπορτας του αρχοντικού του Νικολάκη Λεβέντη αφού το υπόλοιπο κάηκε από τους Γερμανούς το 1943, ενώ το αρχοντικό Δημάκη κάηκε ολοσχερώς το 1943. Στο αρχοντικό Δημάκη φιλοξενήθηκε ο Άρης Βελουχιώτης στο βαλκανικό συνέδριο των ανταρτών που έγινε στις 7 Ιουλίου του 1943. Ακόμα στην Καστανιά θα βρείτε τον πέτρινο νερόμυλο Παπανικολάου (παλιά ονομασία Βαγιάτη) και στον Αμάραντο τον νερόμυλο του Αγίου Μηνά.
Λαογραφικά μουσεία με στοιχεία των περιοχών βρίσκουμε στην Κρανιά (κοιτώντας την ταμπέλα στην είσοδο του χωριού με χρήσιμες πληροφορίες για τα αξιοθέατα της περιοχής), στην Ανθούσα και στο Χαλίκι.
Ασπροπόταμος – Πρόσβαση
Για να φτάσετε στα χωριά του Ασπροποτάμου είτε επιλέγετε να πάτε μέσω Ελάτης-Περτουλίου είτε μέσω Καλαμπάκας προς Καστανιά. Όλο το δίκτυο που καλύπτει τα χωριά είναι ασφαλτοστρωμένο και η διαδρομή είναι μοναδικής ομορφιάς.